ŞİRKET ORTAKLARININ SOSYAL GÜVENLİK KAYDI ŞİRKET ORTAKLARININ SOSYAL GÜVENLİK KAYDI
 
ANONİM ŞİRKETLER
 
Ortaklarının Sosyal Güvenlik Statüleri: Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları 5510 Sayılı SGK Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi gereğince sigortalı sayılacaktır. Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olmayan ortakları ile kurucu ortakları ise sigortalı sayılmayacaklardır.
 
Sigortalılığın Başlangıcı ve Sosyal Güvenlik Kurumuna Bildirilmesi
 
a. Sigortalılığın Başlangıcı: Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının sigortalılıkları, yönetim kuruluna seçildikleri tarihte başlar (5510 sayılı Kanun md. 7/1/b; S.S.İ.Y. md. 11).
 
b. Bildirim Sorumlusu: Şirket Yetkilileri.
 
c. Bildirim Süresi: Bu kapsamda sigortalı olan ortaklar, yönetim kurulu üyeliğine seçildikleri tarihten itibarenen geç 15 gün içinde Kuruma bildirilecektir (5510 sayılı Kanun md. 8/3; S.S.İ.Y. md. 11 
 
Sigortalılığın Sona Ermesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna Bildirilmesi
 
a. Sigortalılığın Sona Ermesi: Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının sigortalılıkları bu görevlerinin bittiği tarihte sona erer (5510 sayılı Kanun md. 9/1/b/3; S.S.İ.Y. md. 14).
 
b. Bildirim Sorumlusu: Şirket yetkilileri veya sigortalılar  
c. Bildirim Süresi: Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının sigortalılıkları bu görevlerinin bittiği tarihte sona erer ve bu tarih en geç 10 gün içinde işten ayrılış bildirgesiyle Kuruma bildirilecektir (5510 sayılı Kanun md. 9/3; S.S.İ.Y. md. 14).
 
 
LİMİTED ŞİRKETLER
  
Ortaklarının Sosyal Güvenlik Statüleri: Limited şirketin bütün ortakları, Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi gereği sigortalı sayılacaktır.
 
Sigortalılığın Başlangıcı ve Sosyal Güvenlik Kurumuna Bildirilmesi
 
a. Sigortalılığın Başlangıcı: Limited şirket ortaklarının sigortalılığı, şirketin ticaret sicil memurluklarınca tescil edildikleri tarihte başlar (5510 sayılı Kanun md. 7/1/b; S.S.İ.Y. md. 11). Limited şirket ortaklarından hisse devri alan yeni ortakların sigortalılıkları ise ortaklar kurulunca devrin yapılmasına karar verildiği tarihte başlar (S.S.İ.Y. md. 11).
 
b. Bildirim Sorumlusu: Şirket kuruluşlarında ticaret sicil memurlukları, hisse devirlerinde ise şirket yetkilileri.
 
c. Bildirim Süresi: Şirket ortakları, ticaret sicil memurluklarınca tescil edildikleri tarihten itibaren 15 gün içindeKuruma bildirilecektir (5510 sayılı Kanun md. 8/3; S.S.İ.Y. md. 11). Limited şirket ortaklarından hisse devri alan yeni ortakların sigortalılıkları, ortaklar kurulunca devrin yapılmasına karar verildiği tarihte başlayacak ve bu tarih ortaklar kurulu kararının hisse devrine ilişkin tanzim edilen noter devir sözleşmesinin, devrin yapıldığının işlendiği pay defterinin birer sureti veya devir ticaret sicil memurluğunca tescil edilmiş ise ticaret sicil gazetesinde ilan edildiği nüshasının ibraz edilmesi kaydıyla şirket yetkililerince ortaklar kurulu karar tarihinden itibaren 15 gün içerisinde Kuruma bildirilecektir 
 
Sigortalılığın Sona Ermesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna Bildirilmesi
 
a. Sigortalılığın Sona Ermesi: Limited şirket ortaklarının sigortalılıkları, hisse devrine ilişkin alınan ortaklar kurulu kararı ile hissenin devrine ilişkin tanzim edilen noter devir sözleşmesinin ve devrin pay defterine işlendiği sayfanın birer suretlerinin birlikte ibraz edilmesi veya hisse devri ticaret sicil memurluğuna tescil edilmiş ise ticaret sicil gazetesinde ilan edildiği nüshasının ibraz edilmesi kaydıyla ortaklar kurulu karar tarihi itibariyle sona erer (5510 sayılı Kanun md. 9/1/b/3; S.S.İ.Y. md. 14).
 
b. Bildirim Sorumlusu: Şirket Yetkilileri veya sigortalılar
 
c. Bildirim Süresi: Ortaklar kurulu karar tarihinden itibaren en geç on gün içinde işten ayrılış bildirgesiyle Kuruma bildirilecektir (5510 sayılı Kanun md. 9/3).
 
 
ADİ ŞİRKETLER
 
Tanım: Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu md. 620).
 
Ortaklarının Sosyal Güvenlik Statüleri: Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi gereğince adi şirket ortakları sigortalı sayılacaktır.
 
Sigortalılığın Başlangıcı ve Sosyal Güvenlik Kurumuna Bildirilmesi
 
a. Sigortalılığın Başlangıcı: Sigortalılık, ortakların vergi mükellefiyetinin başladığı tarihte başlayacaktır.
 
b. Bildirim Sorumlusu: Vergi dairesi.
 
c. Bildirim Süresi: 01.10.2008 tarihinden sonra vergi mükellefiyetleri başlatılan sigortalıların bildirimleri vergi dairelerince mükellefiyet işleminin tesis tarihinden itibaren en geç iki ay içinde Kuruma yapılacaktır. Vergi mükellefiyeti işlemlerinin iki aydan önce tekemmül ettirilmesi halinde mükellefiyetin tesis tarihinden (vergi mükellef bilgilerinin vergi dairesince sisteme giriş tarihi) itibaren iki ayı geçmemek üzere tekemmül tarihinden itibaren en geç 15 gün içerisinde Kuruma bildirilmesi zorunludur.
 
Sigortalılığın Sona Ermesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna Bildirilmesi
 
a. Sigortalılığın Sona Ermesi: Sigortalılık, vergi mükellefiyetinin sona ermesi ile birlikte sona erecektir.
 
b. Bildirim Sorumlusu: Gelir İdaresi/Vergi Daireleri.
 
c. Bildirim Süresi: Vergi mükellefiyeti terk işleminin tesis tarihinden itibaren en geç iki ay içinde Kuruma bildirilir. Vergi terk işlemlerinin iki aydan önce tekemmül ettirilmesi halinde işlemlerin tekemmül ettirildiği tarihten itibaren en geç 10 gün içerisinde Kuruma bildirilmesi zorunludur.
 
SİGORTALILIĞI SONA ERDİREN DİĞER DURUMLAR
 
1- İflasın Açılmasına Mahkemece Karar Verilmesi
 
İflasın açılmasına mahkemece karar verilen şirket ortaklarının sigortalılıkları, sigortalının talebi halinde mahkemenin karar tarihinde, sigortalının talebinin olmaması halinde ise mahkemece iflasın kapatılmasına karar verildiği tarihte sona erecek, bu tarih sigortalılar ve şirket yetkililerince, on gün içinde işten ayrılış bildirgesiyle Kuruma bildirilecektir. Ancak iflasın kapatılmasına mahkemece karar verildikten sonra sigortalılarca verilecek taleplerde sigortalılığın sonlandırılma tarihi mahkeme karar tarihinden geriye gitmeyecektir (5510 sayılı Kanun md. 9/1/b/3; S.S.İ.Y. md. 14; 2013/11 sayılı Genelge s. 59).
 
2- Tasfiyenin Açılmasına Mahkemece Karar Verilmesi
 
Tasfiyenin açılmasına mahkemece karar verilen şirket ortaklarının sigortalılıkları, sigortalının talebi halinde mahkemenin karar tarihinde, sigortalının talebinin olmaması halinde ise tasfiye kurulu kararının ticaret sicil memurluğunca tescil edildiği tarihte sona erecek, bu tarih ticaret sicil memurluğunca ve sigortalılarca en geç on gün içinde işten ayrılış bildirgesiyle Kuruma bildirilecektir. Ancak tasfiyenin kapatılmasına mahkemece karar verildikten sonra sigortalılarca verilecek taleplerde sigortalılığın sonlandırılma tarihi mahkeme karar tarihinden geriye gitmeyecektir (5510 sayılı Kanun md. 9/1/b/3; S.S.İ.Y. md. 14; 2013/11 sayılı Genelge s. 60).
 
3- Şirketin Tasfiyesine Ortaklar Kurulu Tarafından Karar Verilmesi
 
Şirketin tasfiyesine ortaklar kurulu tarafından karar verilmesi durumunda, şirket ortaklarının sigortalılıkları; talebi halinde tasfiyenin başlanmasına karar verildiği tarihte, sigortalının talebinin olmaması halinde ise tasfiyenin sonuçlandığına ilişkin tasfiye kurulu kararının ticaret sicil memurluğuna tescil edildiği tarihte sona erecektir. Bu tarihler sigortalılarca ve ticaret sicil memurluklarınca en geç on gün içinde işten ayrılış bildirgesiyle Kuruma bildirilecektir. Ancak tasfiyenin kapatılmasına tasfiye kurulunca karar verildikten sonra sigortalılarca verilecek taleplerde sigortalılığın sonlandırılma tarihi tasfiye kurulu kararının ticaret sicil memurluğuna tescil edildiği tarihten geriye gitmeyecektir (5510 sayılı Kanun md. 9/1/b/3; S.S.İ.Y. md. 14; 2013/11 sayılı Genelge s. 60).
 
4- Münfesih Duruma Düşen Şirketler
 
Münfesih duruma düşen şirketlerin ortaklarının sigortalılıkları, sigortalının talebi halinde şirketin münfesih duruma düştüğü tarih itibariyle sona erecek, bu tarih sigortalılarca sigortalının talebinin olmaması halinde münfesih duruma düşen şirketin tasfiyesinin sonuçlandığına dair tasfiye kurulu kararının ticaret sicil memurluğuna tescil edildiği tarihte sona erecek, bu tarih sigortalılarca ve ticaret sicil memurluklarınca, en geç on gün içinde işten ayrılış bildirgesiyle Kuruma bildirilecektir (5510 sayılı Kanun md. 9/1/b/3; S.S.İ.Y. md. 14; 2013/11 sayılı Genelge s. 60).
 
5- İflas ve Tasfiye Durumu İle Münfesih Duruma Düşen Şirket Ortaklarının Md. 4/1/a Bendi (SSK’lı) Kapsamında Çalışmaya Başlayanlar
 
Mahkeme kararı ile iflasın, tasfiyenin açılmasına, ortaklar kurulu kararı ile tasfiyenin başlamasına veya münfesih duruma düşmesine karar verilen şirketlerin ortaklarından hizmet akdi ile çalışmaya başlayanların sigortalılıkları, çalışmaya başladıkları tarihten bir gün öncesinden itibaren sona erer (5510 sayılı Kanun md. 9/1/b/8; S.S.İ.Y. md. 14; 2013/11 sayılı Genelge s. 61).
 
6. Sigortalılık Statülerinin Çakışması İle Sigortalılığın Sona Ermesi (SSK Statüsünün Bağ-Kur Statüsünü kesmesi)
 
01.03.2011 tarihinden itibaren sigortalıların Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının a (SSK) ve b (Bağ-Kur) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde çalışmaları halinde, a bendi kapsamındaki sigortalılık geçerli sayılacak, b bendi kapsamındaki sigortalılık a bendine tabi çalışmanın başladığı tarihten bir gün önce sona erdirilecektir (5510 sayılı Kanun md. 53). Örneğin; A Ltd. Şti.’nin ortağı statüsü ile Kanunun md. 4/1/b bendi (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olan bir kişi, 01.12.2013 tarihinde, ortağı olmadığı B Ltd. Şti.’nde bir hizmet akdi ile Kanunun md. 4/1/a bendi (SSK’lı) kapsamında çalışmaya başlarsa A Ltd. Şti. ortaklığından doğan md. 4/1/b (Bağ-Kur) bendi sigortalılığı 30.11.2013 tarihinde son bulur ve kişi B Ltd. Şti.’ndeki çalışmasından dolayı md. 4/1/a bendi (SSK’lı) kapsamında 01.12.2013 tarihinden itibaren sigortalı sayılır.    
 
 
7- Şirket Ortaklarının Ortağı/Sahibi Oldukları Şirketlerden Kanunun Md. 4/1/a Bendi (SSK’lı) Kapsamında Bildirilememesi (Kendi Şirketinden SSK’lı Bildirilme Yasağı)
 
5510 sayılı Kanun md. 53/2 hükmü gereğince: 4’üncü maddenin birinci fıkrasının b bendi (Bağ-Kur) kapsamında sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4’üncü maddenin birinci fıkrasının a bendi (SSK’lı) kapsamında sigortalı bildirilemezler. Ancak 01.10.2008 tarihinden önce kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinde ortaklıklarının başladığı tarihte veya öncesinde, Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının a bendi (SSK’lı) kapsamında sigortalı olanlardan, 01.10.2008 tarihinden sonra da bu çalışmaları devam edenlerin, bu Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının a bendine (SSK) tabi prim ödemesi olanların sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirilir (2013/11 sayılı Genelge).
 
 
8- SSK/4a Kapsamında Çalışanların Şirket ortağı(Limidet Şirket) veya Yönetim Kurulu Üyesi(Anonim Şirket) olmaları
 
Hizmet sözleşmesiyle bir anonim/limited şirkette çalışmaya başlayan sigortalının, bu kapsamdaki sigortalılığı devam etmekte iken, 2.4.2013 tarihinde bir limitet şirketine ortak olması nedeniyle vergi mükellefi olduğunu varsayalım. Bu durumda BAĞ-KUR (4/b) kapsamındaki sigortalılığı, SSK (4/a) kapsamındaki sigortalılığı sona ermediği sürece başlatılmayacaktır. Yani 4/a kapsamındaki sigortalılığı devam edecektir.